Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

100. rocznica III powstania śląskiego. Dlaczego tylu powstańców było pogranicznikami w Praszce

Mirosław Dragon
Mirosław Dragon
Grupa powstańców z kobietami ukrywa się w lesie pod miastem Praszka na Opolszczyźnie po upadku I powstania śląskiego, prawdopodobnie sierpień–wrzesień 1919 r. W grupie znajduje się Stanisław Ligoń (drugi z prawej), działacz narodowościowy i redaktor satyrycznego pisma „Kocynder”. Na zdjęciu widoczni są także kapitan Janusz Leszczyński, dowódca II batalionu 1. Pułku Strzelców Bytomskich, oraz porucznik Figas. Jeden z powstańców nosi mundur Armii Hallera (trzeci z prawej).
Grupa powstańców z kobietami ukrywa się w lesie pod miastem Praszka na Opolszczyźnie po upadku I powstania śląskiego, prawdopodobnie sierpień–wrzesień 1919 r. W grupie znajduje się Stanisław Ligoń (drugi z prawej), działacz narodowościowy i redaktor satyrycznego pisma „Kocynder”. Na zdjęciu widoczni są także kapitan Janusz Leszczyński, dowódca II batalionu 1. Pułku Strzelców Bytomskich, oraz porucznik Figas. Jeden z powstańców nosi mundur Armii Hallera (trzeci z prawej). Ze zbiorów Muzeum Śląskiego w Katowicach
W Muzeum w Praszce można obejrzeć wystawę „W setną rocznicę III powstania śląskiego”.

Chociaż Praszka nie należy geograficznie do Śląska, jako miasto nadgraniczne odegrało w powstaniach istotną rolę.

Praszka, przed 1818 roku będąca pod zaborem rosyjskim, po I wojnie światowej została przyłączona do Polski. Była wówczas częścią powiatu wieluńskiego i województwa łódzkiego. Była miastem nadgranicznym przy polsko-niemieckiej granicy, której ostateczny przebieg miały ustalić dopiero plebiscyt i powstania śląskie.

W Praszce działała Polska Organizacja Wojskowa, przez granicę na Prośnie na Śląsk przedostawało się z Polski wielu ochotników do oddziałów powstańczych. W okolicach Praszki chronili się się także powstańcy uciekający przed represjami.

W Muzeum w Praszce do 30 września można będzie oglądać wystawę „W setną rocznicę III powstania śląskiego”, przygotowaną ze zbiorów Tadeusza Pruchniewskiego, Przemysława Buckiego oraz praszkowskiego muzeum. Na ekspozycji zaprezentowano m.in. dokumenty, fotografie, odezwy, broszury, listy, broń, medale i odznaczenia.

- To mała cząstka zbiorów, które posiadam, ale są to bardzo ciekawe materiały - mówi Tadeusz Pruchniewski. - Jest tam wiele pocztówek, znaczków i medali francuskich i włoskich. Jest też sporo materiałów z Opola, np. generał Le Rond wręczający medale na terenie koszar w Opolu. Są zniszczone mosty oraz powitanie żołnierzy francuskich na dworcu kolejowym w Opolu.

- Na wystawie można także oglądać ciekawe materiały z komisariatu plebiscytowego w Raciborzu, m.in. wykaz powstańców oraz wdów i sierot po powstańcach - dodaje Tadeusz Pruchniewski. - Z tego wykazu wynika jednoznacznie, że powstańcami śląskimi wcale nie byli tylko polscy żołnierze, którzy przedarli się na Śląsk, jak często się mówi.

- W powstaniach śląskich walczyli także autochtoni ze Śląska. Na wystawie są materiały dydaktyczne do nauki języka polskiego i historii Polski - mówi Tadeusz Pruchniewski. - Niektórzy Ślązacy znali tylko język niemiecki, ale uczyli się języka polskiego, bo czuli się Polakami! Śląsk był regionem, który był domem dla Niemców, Polaków, Ślązaków, a także dla Żydów. Powstania śląskie dla jednych były radością, dla innych tragedią.

Po III powstaniu śląskim Śląsk Opolski został w granicach Niemiec. Co ciekawe, wielu powstańców śląskich wstąpiło do Straży Granicznej i patrolowało granicę na Prośnie.

- Nie mogli znaleźć pracy na niemieckim Śląsku, więc składali wnioski o przyjęcie do Straży Granicznej - wyjaśnia Tadeusz Pruchniewski.

- Warto pamiętać, że wielu powstańców śląskich zapłaciło za swoją walkę o Polskę najwyższą cenę kilkanaście lat później, w czasie II wojny światowej. Niemcy po zaatakowaniu Polski aresztowali i zabijali powstańców śląskich, niszczyli też pomniki - mówi miłośnik historii, kolekcjoner i współautor wystawy „W setną rocznicę III powstania śląskiego”.

emisja bez ograniczeń wiekowych
Wideo

Wielki Piątek u Ewangelików. Opowiada bp Marcin Hintz

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera

Materiał oryginalny: 100. rocznica III powstania śląskiego. Dlaczego tylu powstańców było pogranicznikami w Praszce - Nowa Trybuna Opolska

Wróć na olesno.naszemiasto.pl Nasze Miasto